5 architektonicznych projektów, które najmocniej zmienią krajobraz w 2025 roku

Spośród wielu elektryzujących architektonicznych premier na 2025 rok, zespół Modern House wybrał dla Was pięć najciekawszych projektów. Te budynki warto znać, warto zobaczyć, warto dowiedzieć się o nich czegoś więcej.

W 2024 roku w świecie architektury działo się bardzo dużo. Zaczął działać drugi co do wysokości wieżowiec na świecie, ponownie otwarto katedrę Notre Dame, a przez wszystkie 12 miesięcy ogłaszano i zapowiadano niezliczone futurystyczne megaprojekty w megamiastach. Jednak świat architektury w coraz większym stopniu docenia wartość zupełnie skromniejszych przedsięwzięć.

W marcu najbardziej prestiżowe wyróżnienie w branży, Nagroda Pritzkera, zostało niespodziewanie przyznane japońskiemu pionierowi budownictwa mieszkaniowego Rikenowi Yamamoto. A mała szkoła na przedmieściach Australii została chwilę później uznana za najlepszy nowy budynek na Światowym Festiwalu Architektury, o czym pisaliśmy tutaj.

Rok 2025 będzie dwunastomiesięcznym świętem wielkich projektów infrastrukturalnych i wyczynów inżynieryjnych. Tak, to prawda i nikt nie może być tym zaskoczony. Tak dzieje się każdego roku. Ale my zwracamy uwagę na projekty stworzone na mniejszą skalę. Co nie oznacza, że nie wywołają większego zachwytu.

Nowy targ rybny w Sydney

Trzeci co do wielkości targ rybny na świecie staje się… cóż, jeszcze większy.

Ponad osiem lat po tym, jak rząd Nowej Południowej Walii ogłosił przeniesienie historycznego targu rybnego w Sydney – który pochodzi z lat 70. XIX wieku, ale znajduje się w obecnej lokalizacji od 1966 roku – na sąsiedniej działce o powierzchni 3,6 hektara otwiera się nowy, lśniący, czteropiętrowy budynek.

Zaprojektowany przez 3XN Architects i australijską firmę BVN (która obiecuje odwiedzającym „wielozmysłowe doświadczenie targu rybnego” – czujecie się zachęceni?), przeprojektowany obiekt w zbalansowany sposób łączy infrastrukturę turystyczną ze specyfiką działającego targu. Wszelkie działania logistyczne typu dostawy, sortowanie towaru będą odbywać się niejako w ukryciu, bo w piwnicy. A na wyższych piętrach znajduje się hala targowa dla odwiedzających. Jest też tam hala aukcyjna, w której restauratorzy i sprzedawcy detaliczni licytują świeże połowy.

Projekt pomoże również ożywić przemysłową część portu dzięki sklepom, restauracjom, promenadzie i parkowi miejskiemu, a charakterystyczny falisty dach zwieńczony jest 350 trójkątnymi panelami słonecznymi.

Grand Ring, Osaka

Od kwietnia do października drugie miasto Japonii, Osaka, planuje powitać około 28 milionów odwiedzających na Expo 2025, podczas którego około 40 krajów postawi tam własne pawilony. Centralnym punktem Expo będzie jednak sam obiekt: okrągła drewniana konstrukcja znana pod nazwą Grand Ring.

Kiedy Osaka po raz pierwszy gościła wystawę Expo w 1970 roku, na tę okoliczność przygotowała… ogromny dach. Autorami projektu byli najbardziej znani awangardowi japońscy architekci tamtych czasów.

A jak będzie w tym roku? W czasach, gdy budynki z drewna stanowią alternatywę dla wysokoemisyjnego betonu, twórca Grand Ring, Sou Fujimoto, prezentuje wyraźnie japońskie podejście do globalnego trendu.

Wykorzystując lokalne drewno cedrowe i cyprysowe (a także szkocką sosnę), wizja architekta to miks nowoczesnych metod konstrukcyjnych z drewnianymi łączeniami, stosowanymi tradycyjnie w japońskich świątyniach i sanktuariach.

Osaka Ring, z powierzchnią liczącą prawie 646 000 stóp kwadratowych, będzie jednym z największych drewnianych budynków na świecie. Mimo że budowla ma być tymczasowa, toczą się dyskusje na temat tego, czy i w jaki sposób struktura ta może zostać zachowana.

Canadian School, Cholula

Architektura organiczna często słynie z tego, że wtapia się (lub nawet całkowicie znika) w krajobraz, pozostawiając jak najmniej śladów w otoczeniu. Być może nie ma lepszego przykładu wśród tegorocznych premier niż przygotowany przez studio architektoniczne Sordo Madaleno projekt Canadian School w Cholula w Meksyku.

Wyważony w odbiorze kampus czerpie inspirację z topografii regionu, a mianowicie z pobliskiej prehiszpańskiej piramidy i wulkanu Popocatépetl, który znakomicie dodaje dramaturgii tej scenografii. Szkoła rozmieszczona jest wokół siedmiu okrągłych struktur, które przybierają formę nakładających się na siebie wzgórz, a ich tarasowe powierzchnie zapewniają uczniom zielone przestrzenie do spacerów, odpoczynku, eksploracji.

Przebudowa stacji South Station, Boston

W tym roku kończy się duża rozbudowa bostońskiego dworca South Station, najbardziej ruchliwego węzła transportu naziemnego w Nowej Anglii. Po zakończeniu przebudowy, przepustowość autobusowa terminalu zwiększy się o 50%, podczas gdy przepustowość kolejowa pozostanie bez zmian.

Ale nas, miłośników architektury, same osiągi transportowo-logistyczne nie interesują aż tak bardzo. Dlatego na nową wersję South Station spoglądamy z architektonicznego punktu widzenia. Wyzwaniem stojącym przed amerykańską pracownią Pelli Clarke & Partners było nie tylko przeobrażenie holu węzła i wzniesienie nad nim strzelistego 51-piętrowego wieżowca, ale także poszanowanie oryginalnego klasycystycznego budynku dworca. Wpisany do amerykańskiego Krajowego Rejestru Miejsc Historycznych, stoi tam od 1899 roku.

Powstały kontrast – między lśniącym szkłem a surowym kamieniem – zawsze miał być ostry. Ale miękka, rzeźbiarska forma wieży ma na celu uzupełnienie jej historycznego odpowiednika. Rozszerzony, łukowaty hol tymczasem oferuje odwiedzającym bardziej okazały wjazd do miasta.

Urban Glen, Hangzhou

Ponad dziesięć lat po otwarciu siedziby CCTV w Pekinie, która stała się prawdopodobnie najbardziej znanym współczesnym budynkiem w Chinach, jej współprojektant Ole Scheeren nie osiada na laurach. Przeciwnie – stawia kolejne budynki, które kształtują tamtejszy krajobraz. Firma niemieckiego architekta, Büro Ole Scheeren, realizuje obecnie duże projekty w różnych chińskich miastach, od Shenzhen po Nanjing.

Nasz uwaga skupia się na Urban Glen w położonym we wschodniej części Chin mieście Hangzhou. To duet schodkowych wież, gdzie przewidziano prawie 900 000 stóp kwadratowych powierzchni biurowej, hotelowej i rekreacyjnej. Podobnie jak wzgórza otaczające Hangzhou z trzech stron, dwa budynki wydają się kaskadowo opadać do sztucznie stworzonej doliny z tarasami dachowymi, sklepami i miejscami publicznymi.