Cegła stara jak świat: historia czerwonego sześcianu

Z okazji premiery naszej najnowszej serii domów BrickHouse, opowiadamy o jednym z najstarszych materiałów budowlanych. Tak, tak, dziś uwagę skupimy na cegle.

W świecie, gdzie wszystko jest „największe”, „najlepsze”, „najbardziej innowacyjne”, ktoś może skrzywić się, że nazywamy cegłę „najstarszym” materiałem budowlanym. Ale akurat w tym wypadku nie ma przesady. Są to za wiarygodne badania archeologiczne, które pokazują, że cegła jest tak stara, jak stara jest nasza cywilizacja. Już starożytni Egipcjanie, Babilończycy oraz mieszkańcy Mezopotamii korzystali z cegły na potrzeby budowy ówczesnych budowli. Cegła była znana także wśród chińskich oraz hinduskich budowniczych. Nie była to jednak ta cegła, którą znamy w dzisiejszej postaci. Wówczas, czyli jak donoszą archeologowie na przełomie VI i V tysiąclecia przed naszą era, glinę suszono na słońcu, a nie wypalano. Tym samym, te najstarsze cegły były najmniej trwałe. Zmiana przyszła w połowie III tysiąclecia przed naszą erą: to wtedy budowniczy z Mezopotamii wpadli na pomysł obróbki termicznej.

Różne oblicza cegły

W każdym z powyższych regionów, cegła wyglądała nieco inaczej. To przekładało się na różnorodne architektoniczne style. Chińskie dachy -tak charakterystyczne i tak rozpoznawalne – to efekt stosowania ceramicznej dachówki. Kultura arabska pozostaje z kolei niedościgła w kontekście bogatej, zadziwiającej ornamentyki.

Można pobawić się wyobraźnią i zastanowić się, jak wyglądałby nasz projekt nowoczesnego domu BrickHouse 160, gdyby nasi architekci do jego przygotowania wykorzystali cegły nie tylko z tamtego okresu, ale także z kultury innej niż europejska.

Nowoczesny projekt domu z poddaszem użytkowym i ceglana elewacją połączoną z białym tynkiem BrickHouse 103

Kierunek Europa

A skoro mowa o kulturze europejskiej – cegła zawitała na nasz kontynent mniej więcej w tym czasie, gdy rozpoczęła się dominacja kultury grecko-rzymskiej. Historycy twierdzą, że gdyby nie sztuka ceramiczna, nie byłoby takich sukcesów ani Greków, ani Rzymian. Ale nie korzystali oni wyłącznie z wcześniejszego dorobku. Ich wkład w architekturę jest znaczący i trudny do przecenienia. Wszak to oni opracowali konstrukcje łukowe, bez których nie byłoby nowych typów okien czy wrót. Równie ważne są też sklepienia, obmyślone i wykonane po raz pierwszy właśnie przez architektów greckich i rzymskich.

Mroki Średniowiecza rozjaśnia wypalana cegła

Czy stwierdzenie „mroki Średniowiecza” jest słuszne czy nie – to pozostawiamy Waszemu osądowi. Patrząc jednak na ówczesną architekturę, trudno przypuszczać, aby była ona dziełem „zamroczonych” architektów. Wystarczy spojrzeć na gotyckie czy późnogotyckie katedralne wieże, które do dziś – czyli do epoki wysokościowców – wciąż budzą podziw.

Również w średniowieczu cegła była kluczowym budulcem. Najczęściej wykorzystywana była we Francji, Lombardii i w Niemczech. To także epoka, gdy na ziemiach polskich powstaje pierwszy ceglany budynek. Stało się to około 1150 roku w Tłumnie. Cegła była także ceniona przez Kazimierza Wielkiego. To za jego panowania w nadwiślańskim kraju rozwinął się przemysł cegielniany. Wybudowano 53 zamki, a 27 miast otoczono murem. Wszystko to zbudowane z kamienia łamanego oraz cegły.

Cegła dziś

Gdyby stworzyć kalendarium rozwoju cegły, zawierające najważniejsze daty jej dotyczące, z pewnością znalazłyby się tam lata 1854 i 1858. To wtedy niemieccy i austriaccy specjaliści złożyli patent na produkcję prasy ceglarskiej, a także piecu kręgowego, służącego do wypału ceramiki. Czemu te sprzęty były aż tak istotne? To dzięki nim możliwe było podniesienie wydajności cegielni. Można było wytwarzać o wiele więcej cegieł, a przez to znacząco przyspieszyło budownictwo wykorzystujące ten właśnie materiał. W tymże kalendarium trzeba byłoby też zapisać powstanie tzw. ciepłej ceramiki. To cegła o strukturze poryzowanej, powstająca wskutek dodawanie mączki drzewnej, trocin bądź też innych materiałów. Cegła o takiej strukturze charakteryzuje się większą odpornością na warunki zewnętrzne. Ceniona jest też za swoje właściwości termoizolacyjne, a także cyrkulację powietrza.

Cegła nowoczesna, czyli BrickHouse

I w tym momencie docieramy do najnowszej odsłony cegły – czyli naszej serii projektów w ceglanej elewacji BrickHouse. Zachęcamy Was do lektury naszego tekstu, w którym przybliżamy Wam historię powstania tej kolekcji. Mając już taką wiedzę o cegle, o jej sposobach powstania, o jej trwałości i jeszcze widząc, jak znakomicie prezentuje się ona na elewacji naszych projektów – będziecie zachęceni do tego, aby na swój nowy dom wybrać właśnie BrickHouse.

Przemysław Zieliński, kierownik marketingu MODERN HOUSE